Η αγάπης και ο ασφαλής συναισθηματικός δεσμός με την μητρική φιγούρα είναι για το παιδί βασικής σημασίας για το αίσθημα ασφάλειας, αυτοεκτίμησης και εμπιστοσύνης στο περιβάλλον.
Η έλλειψη αγάπης οδηγεί σε μειωμένη αυτοεκτίμηση, αίσθημα ανασφάλειας, έλλειμα εμπιστοσύνης στους ανθρώπους, ένα αίσθημα επικείμενης καταστροφής, αισθήματα κενού και μαραζώματος.
Σύμφωνα με την ψυχαναλύτρια G.Guex ως απάντηση στην έλλειψη αγάπης και ασφάλειας σχηματίζονται δύο τύποι προσωπικότητας.
Στην αρνητική-επιθετική τύπου προσωπικότητα συναντάμε έντονα συναισθήματα απογοήτευσης και πικρίας. Υπάρχει εγωκεντρισμός και ανάγκη για εκδίκηση που συγκρατεί κάθε ανάγκη για σύνδεση με τους άλλους που εκλαμβάνονται ως ανεπαρκείς και ματαιωτικοί. Δεν υπάρχει κανένα αίσθημα προσωπικής ευθύνης καθώς το άτομο αυτό νιώθει αδύναμο και έρμαιο των απορριπτικών ή και κακοποιητικών άλλων. Ο μαζοχισμός και ο επιθετικός τρόπος που ζητάνε την αγάπη χαρακτηρίζει την συμπεριφορά τους. Έχουν δυσκολία να μπουν σε σχέση και αυτό γιατί υπάρχει το αίσθημα δυσπιστίας. Αν μπουν σε σχέση νιώθουν ευάλωτοι και ότι θα υποστούν μία καταστροφή. Τελικά πολλές φορές επιλέγουν να προκαλέσουν οι ίδιοι την καταστροφή ως μία ενεργητική απάντηση στην παθητικότητα τους. Το προκαλούν τώρα αυτοί, και έχουν πλέον την δύναμη, αυτό που τότε ως παιδιά τους είχε καταστρέψει. Εγκαταλείπει για να μην εγκαταλειφθεί και καταστρέφει για να μην καταστραφεί. Το αποτέλεσμα είναι να βασανίζεται και ο ίδιος αφού δεν δίνει στον εαυτό του αυτό που λαχταρά χρόνια. Ψάχνουν παράλληλα τον ιδανικό εαυτό τους και το ιδανικό ταίρι για να τους σώσει από τα αισθήματα αναξιότητας και κενού που βιώνουν. Φυσικά απογοητεύονται όταν δεν μπορούν να φτάσουν τον ιδανικό εαυτό τους και όταν δεν μπορούν να συνδεθούν με το ιδανικό ταίρι. Νιώθουν ένα βαθύ αίσθημα ανισχυρότητας που τους οδηγεί στην στάση ανευθυνότητας που τρέφει το αίσθημα ανισχυρότητας. Αντιλαμβάνονται το περιβάλλον να τους αποκλείει ενώ πολλές φορές οι ίδιοι αποσύρονται για να προστατευτούν από μία ενδεχόμενη απόρριψη. Η αίσθηση είναι ενός θυμωμένου παιδιού που δεν διεκδικεί και περιμένει σε μία επανόρθωση που θεωρεί ακατόρθωτη. Η ιστορία της ζωής του έχει ήδη γραφτεί και τον έχει καθορίσει και κανένα άλλο νέο κείμενο δεν θα είναι καλύτερο ή διαφορετικό από τα κείμενα που ήδη έχουν γραφτεί και τον έχουν καταδικάσει. Καταδικασμένος σε ένα ψυχισμό που ήταν και ακόμη είναι εξαρτημένος από τους αναξιόπιστούς άλλους βιώνει την ζωή με φόβο μέσα σε συναισθήματα θυμού και απογοήτευσης. Απομονώνονται ως ανάξιοι αγάπης και καταλήγουν να μην ζουν. Πολλές φορές φορούν προσωπεία γιατί δεν ξέρουν ή φοβούνται ότι θα απορριφθεί ο πραγματικός εαυτός.
Στην θετική-στοργική τύπου προσωπικότητα συναντάμε λιγότερο θυμό και μνησικακία. Ο τύπος αυτός προσωπικότητας δεν νιώθει ότι έχει καταδικαστεί σε μία αιώνια ματαίωση. Ακόμη ψάχνει και διεκδικεί την αγάπη. Έχει πολλές αμφιβολίες αν είναι άξιος αγάπης αλλά δραστηριοποιείται, προσπαθεί και δεν παραιτείται. Δεν είναι για αυτόν η ζωή γεμάτη ματαιώσεις και κενή. Καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες για να κερδίσει την αγάπη πιστεύοντας ότι θα πρέπει να προσπαθήσει για αυτήν. Έχει ένα στοιχειώδη αίσθημα ασφάλειας και αυταξίας σε σχέση με τον αρνητικό-επιθετικό. Αυτό τον βοηθάει στο να κάνει σχέσεις με τους άλλους με λιγότερο φόβο και θυμού. Αυτός ο τύπος προσωπικότητας στρέφεται προς τους άλλους, προς την φροντίδα των άλλων. Είναι δοτικός με τους άλλους και μέσω αυτών θεραπεύει και τον εαυτό του. Η φροντίδα αυτή βέβαια μπορεί να γίνει τόσο έντονη, αν διακατέχεται από έντονο άγχος εγκατάλειψης, που μπορεί να καταλήξει σε έναν σαδιστικό έλεγχο. Έτσι μπορεί να γίνει τυραννικός και ως μέσο θεραπείας να καταλήξει μέσο εκδίκησης για τα δεινά της παιδικής του ηλικίας. Ο θετικός-στοργικός πιστεύει στην επανόρθωση του παρελθόντος και για αυτό ζει δραστήρια. Ο φόβος της εγκατάλειψης δεν τον καθήλωσε στο παρελθόν και στον τότε εαυτό του. Βλέπει τις νέες επιλογές της ζωής, συγκρίνει τον εαυτό του και ανακαλύπτει ποιος είναι. Η αυτοεκτίμηση του όμως επειδή δεν είναι ασφαλώς εδραιωμένη από την παιδική του ηλικία μπορεί να έχει διακυμάνσεις και το ίδιο και η εικόνα του εαυτό του. Μπορεί να βυθιστεί σε μία υποτίμηση του εαυτού ή και σε μία εχθρότητα με το περιβάλλον του όταν η εξωτερική πραγματικότητα βάλλει την αγάπη και την ασφάλεια. Αυτή η εξωτερική αναζήτηση του εαυτού ελλοχεύει και τον κίνδυνο να παρασυρθεί ο θετικός-στοργικός από προβολές των άλλων πάνω του. Είναι ευάλωτος στο αίσθημα αναξιότητας και ενοχής και μπορεί να γίνει στόχος συναισθηματικής εκμετάλλευσης και διαστρέβλωσης της εικόνας του εαυτού του.
