Ζω όπως θέλω Εγώ ή όπως θέλουν οι Άλλοι;

-

Ζούμε μέσα στον εαυτό μας και μέσα σε μία κοινωνία, ως μέλη αυτής. Για να ζήσουμε πρέπει να αναζητήσουμε τα μέσα εκεί έξω στο περιβάλλον ώστε να ικανοποιηθούν οι ανάγκες μας. Προηγούνται οι βιολογικές μας ανάγκες (τροφή, ασφάλεια, στέγη κ.λ.π.) και έπονται οι ψυχικές (αγάπη, αποδοχή, ευχαρίστηση κ.λ.π.), οι κοινωνικές, οι πνευματικές κ.α.

Όσο καλύπτουμε τις βασικές ανάγκες, τόσο δημιουργείται χώρος για τον σχηματισμό και την ανάδειξή νέων αναγκών. Παλιότερα οι άνθρωποι ήταν απασχολημένοι στο να καλύψουν πολύ βασικές ανάγκες. Είχαν και άλλες αλλά δεν μπορούσαν να αναδυθούν αφού προτεραιότητα είχαν οι βασικές ανάγκες τους. Καθώς ο πολιτισμός μας ωριμάζει νέες ανάγκες αναδύονται και αυτή είναι μία φυσική ροή εξέλιξης και όχι απληστία.

Το άτομο στρέφεται λοιπόν στο περιβάλλον για να καλύψει τις ψυχικές του ανάγκες. Δεχόμαστε ή απορρίπτουμε ότι έχει να μας προσφέρει το περιβάλλον. Μπορούμε να δεχτούμε τροφή από το περιβάλλον να την επεξεργαστούμε και να την αφομοιώσουμε, να την κάνουμε κτήμα μας. Αυτό όμως που καταπίνουμε χωρίς επεξεργασία, αμάσητο δηλαδή είναι ένα ξένο σώμα μέσα μας.

Πεποιθήσεις, στάσεις, νοοτροπίες, κουλτούρες, μοτίβα συμπεριφοράς, ηθικοί κανόνες, αξία και έθιμα όλα φτάνουν σε εμάς από το περιβάλλον. Αν αυτά τα στοιχεία του περιβάλλοντος αφομοιωθούν από εμάς με ομαλό τρόπο τότε γίνονται κτήμα μας, αν όμως επιβληθούν ως κτήμα μας, μας πέφτουν βαριά μέσα μας. Όλο αυτό το αμάσητο υλικό που καταπίνουμε ονομάζεται ενδοβολή σύμφωνα με την θεωρία της ψυχοθεραπείας Gestalt. Η επιβολή μπορεί να γίνει σε μικρή ηλικία στο άτομο όταν ο κόσμος του ήταν οι γονείς του και αυτοί μόνο έλεγχαν την ψυχική του τροφή. Οπότε αντιλήψεις για τον κόσμο, τους ανθρώπους ή τον εαυτό του καταπίνονται από το παιδί αμάσητες (ενδοβολές). Σε αντίθετη περίπτωση ο γονέας αφήνει το παιδί να ανακαλύψει τον κόσμο μόνο του αποτρέποντας το φυσικά από τον κίνδυνο. Έτσι το αφήνει να πάρει πρωτοβουλία για το τι θέλει να κάνει μέσα στον κόσμο, πως να υπάρχει και τι γνώμη να σχηματίσει για αυτόν πάντα με την υποστήριξη όταν το παιδί την χρειάζεται. Επίσης, ο γονέας μπορεί να μην συστήσει μόνο, σύμφωνα με τα δικά του μάτια, τον κόσμο στο παιδί αλλά να του συστήσει και τον ίδιο του τον εαυτό. Ποιος πρέπει να είναι, ποιος δεν πρέπει να είναι, τι πρέπει να κάνει ή τι δεν πρέπει να κάνει. Έτσι ενδοβάλουν στο παιδί όχι μόνο πεποιθήσεις αλλά και έναν ολόκληρο εαυτό δυστυχώς πολλές φορές για να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες μέσω του παιδιού. Οπότε βλέπουμε συχνά το “ιδανικό παιδί” όπου το παιδί καλείται να μεγαλώσει πριν την ώρα του και να έχει πάντα καλές αποδόσεις. Βλέπουμε επίσης το “παιδί στήριγμα” όπου εδώ το παιδί καλείται να μην μεγαλώσει, να μην ανακαλύψει τις δυνατότητες του ώστε να μείνει να στηρίζει τον γονέα. Το άτομο ταυτίζεται από πολύ μικρή ηλικία με ένα ξένο εαυτό και τον υπηρετεί, και πολλές φορές πολύ καλά. Το κακό εδώ είναι ότι έχει αποκοπεί από τις ανάγκες του αυθεντικού του εαυτού και το δυναμικό του. Το άτομο δηλαδή δεν αντιλαμβάνεται για παράδειγμα ότι μπορεί να μην είναι μόνο “ιδανικό παιδί” αλλά ότι έχει ανάγκη να κάνει λάθη και να δοκιμάσει. Ούτε ότι μπορεί να μην είναι “παιδί στήριγμα” και ότι έχει ανάγκη να εξερευνήσει, να γνωρίσει και εξελιχθεί μόνο του. Δεν είναι σπάνιο πολλές φορές να υπάρχει σύγκρουση των αυθεντικών αναγκών με τις ενδοβολές του ατόμου. Όπου κάθε αυθεντική ανάγκη του οργανισμού συγκρούεται με μία ενδοβολή που την μπλοκάρει. Ο ψυχισμός τότε γίνεται ένα πεδίο μάχης και το άτομο μπλοκάρει την εξέλιξη του μένοντας στάσιμο χωρίς να μπορεί να δώσει λύση στην σύγκρουση. Πολλές φορές αποκηρύσσει μέρη του εαυτού ως μη επιτρεπτά, σύμφωνα με τις ενδοβολές του, και τα προβάλει στο εξωτερικό του περιβάλλον. Έτσι η προσωπικότητα είναι διασπασμένη και αποκομμένη. Ο εαυτός κατακερματίζεται χωρίς να βιώνεται ως ολοκληρωμένος με διαθέσιμο όλο το δυναμικό του.

Ένα άτομο που ενδοβάλει συνέχεια στην ουσία δεν έχει εαυτό. Φτιάχνει ή έχει φτιάξει τον εαυτό του σύμφωνα με συγκεκριμένα πρότυπα. Μπορεί να είναι γονεικά τα πρότυπα, μπορεί το άτομο να ακολουθεί αυτήν την τακτική σε όλη του την ζωή. Αυτό το βλέπουμε σε ανθρώπους όπου ακολουθούν πιστά την μόδα σε όλα. Από το ντύσιμό μέχρι την επιλογή συντρόφου και τον τρόπο συμπεριφοράς. Φορούν μία μάσκα και μάλιστα την αλλάζουν ανάλογα τις τάσεις. Το χτίσιμό ενός γιγάντιου ψεύτικου εαυτού μπορεί να φυλακίσει για πάντα τον πραγματικό μας εαυτό. Είναι σημείο των καιρών μας η κατάκτηση του ψευδή εαυτού και μάλιστα η συνεχής αναβάθμιση αυτού. Σίγουρα όλοι μας θέλουμε να αρέσουμε, να ανήκουμε σε μία κοινωνία και να πληρούμε κάποια στάνταρς. Αυτό το τίμημα όλοι θέλουμε να πληρώσουμε θυσιάζοντας κομμάτια αυθεντικά μας, όμως όταν θυσιάζονται όλα τα αυθεντικά μας κομμάτια τότε υπάρχει ανισορροπία.

Η ενδοβλητική προσωπικότητα έχει την προσοχή στο τι θέλουν οι άλλοι, γίνεται δούλος του εξωτερικού περιβάλλοντος όπου στο τέλος δεν υπάρχει χώρος να ακουστεί ο αυθεντικός εαυτός. Μάλιστα πολλές φορές υποτιμάται, περιφρονείται και αποξενώνεται. Θεωρεί τις ενδοβολές του ως κομμάτια του εαυτού και τον αυθεντικό του εαυτό ως ξένο σώμα. Σε αυτήν την πλήρη σύγχυση ξεφορτώνεται κομμάτια του αυθεντικού εαυτού με το να τα αντιλαμβάνεται στο εξωτερικό του περιβάλλον, στους άλλους. Πολλές φορές συναισθήματα και ανάγκες αναγνωρίζονται ως παράσιτα και ενοχλητικά. Σκοπός είναι η διατήρηση του εαυτού με τις ενδοβολές του και όχι του αυθεντικού. Έτσι ξένος γίνεται ο αυθεντικός εαυτός και οικείος ο ψευδής. Ο αυθεντικός εαυτός όμως ενδέχεται να εκδηλωθεί στο σώμα ως σύμπτωμα και να “ενοχλεί” το άτομο μέχρις ότου ακουστεί κι αυτός.

Share this article

Recent posts

Popular categories

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

Recent comments