Βασικό χαρακτηριστικό της ερωτομανίας είναι η ψευδαίσθηση του ασθενούς ότι ένα συγκεκριμένο άτομο είναι τρελά ερωτευμένο μαζί του. Αναφερόμαστε σε μία πλατωνική αγάπη η οποία διαδραματίζεται μέσα στο μυαλό του ασθενή ενώ ταυτόχρονα φαντάζει και βιώνεται ως πραγματική σύνδεση. Ο ασθενής έχει συνήθως πολύ λίγες πληροφορίες και επικοινωνία με το αντικείμενο αγάπη του. Πολλές φορές είναι ένας γείτονας, κάποιος διάσημος, κάποιος γνωστός από το περίγυρο ή συνάδερφος στην δουλειά. Αρκεί ένα μήνυμα στα social media, ένας χαιρετισμός, ένα βλέμμα, μία τυχαία συνάντηση, μία ελάχιστη επικοινωνία για να γεννήσει την φαντασίωση του έρωτα.
Το εντυπωσιακό είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις το άτομο προβάλει τα δικά τους συναισθήματα και φαντασιώσεις στο πρόσωπο που έχει γίνει αντικείμενο της ψευδαίσθησης αυτής. Πιστεύει ότι το άλλο πρόσωπο είναι ερωτευμένο μαζί του και επικοινωνεί με έναν περίεργο και μυστικό τρόπο που μόνο το πρόσωπο που γίνεται δέκτης της επικοινωνίας μπορεί να τον καταλάβει. Αυτό που συμβαίνει στην προβολή είναι να αντιλαμβάνεται δικά του συναισθήματα ή μέρη του εαυτού σαν να μην είναι δικά του αλλά των άλλων. Ανήκουν στους άλλους. Αυτή διαταραχή όμως κυρίως εξυπηρετεί την κάλυψη ναρκισσιστικών ελλειμάτων του ατόμου. Το άτομο μέσω της ερωτομανίας προσπαθεί να διασώσει τον εαυτό του από την περιφρόνηση και ταπείνωση που το απειλούν με αφανισμό. Το να σε αγαπούν σημαίνει ότι γίνεσαι πάλι σημαντικός. Όπως το βρέφος που γίνεται σημαντικό μέσα από το βλέμμα της μητέρας του. Οπότε μιλάμε για ένα ναρκισσιστικό καταφύγιο όπου το άτομο φτιάχνει τον κόσμο, με σκοπό ο κόσμος αυτός να εξυπηρετεί το Εγώ του. Φυσικά αν το Εγώ χρειάζεται τόση ενέργεια να κινητοποιηθεί τότε καταλαβαίνουμε πόσο μεγάλα είναι τα ελλείματα και ο κίνδυνος κατάρρευσης. Ο ασθενής νιώθει ότι έχει ανάγκη να “γεμίσει” από κάτι μεγάλο, σπουδαίο και πολύτιμο. Βλέπουμε πολλές φορές πρόσωπα διάσημα, με οικονομική άνεση ή κοινωνική καταξίωση να επιλέγονται ως αντικείμενα-αγάπης από τους ερωτομανείς. Η ασυνείδητη σκέψη είναι ότι “αν συνδεθώ με κάτι τόσο μεγάλο και αξιόλογο, θα μεγαλώσω και εγώ”.
Η απόσταση του ασθενή με το αντικείμενο αγάπης είναι κλειδί στην διαταραχή αυτή. Καθώς με την μεγάλη απόσταση και έλλειψη επαφής ο ασθενής μπορεί να πλάσει το αντικείμενο αγάπης εξιδανικευμένο όπως ακριβώς θέλει. Ένα εξιδανικευμένο αντικείμενο στον νου μπορεί να ελεγχθεί από τον ασθενή και να του δώσει ότι ακριβώς θέλει. Στα άτομα αυτά υπάρχει το στοιχείο της ανωριμότητας και αυτό το βλέπουμε στις εξιδανικεύσεις που κάνουν. Αδυνατούν να δουν τις πραγματικές διαστάσεις των ανθρώπων και έτσι επιλέγουν να φτιάξουν έναν άνθρωπο-αντικείμενο αγάπης όπως θέλουν. Έτσι έχουν την ψευδαίσθηση του ελέγχου και της ικανοποίησης των αναγκών τους.
Παρανοϊκότητα μπορεί να δούμε όχι μόνο στην ερωτική έλξη αλλά και ως ιδέες καταδίωξης. Τα άτομα αυτά πολλές φορές νιώθουν ότι απειλούνται από κάτι ή κάποιον που θέλει να καταστρέψει την ερωτική αυτή υποτιθέμενη σύνδεση. Αυτό μπορεί να μαρτυρά την ευαισθησία του ναρκισσισμού τους, ότι είναι ευάλωτος και έρμαιο των διωκτών του που δεν είναι άλλο από τα επιθετικά συναισθήματα και την καταστροφικότατα του ίδιου του ασθενούς. Πάλι και εδώ ο ψυχικός μηχανισμός που κινητοποιείται είναι η προβολή, ο ασθενής βλέπει κάτι που προέρχεται από μέσα, έξω. Βέβαια η διάλυση του υποτιθέμενου δεσμού από κάποιον “κακό” μπορεί να δείχνει και την τάση της ψυχής να διαλύσει την φαντασίωση και να εισάγει πάλι το άτομο στην πραγματικότητα. Η πραγματικότητα για τα άτομα αυτά είναι οδυνηρή και κυρίως η εσωτερική πραγματικότητα. Αν είναι ένα στάνταρ μοτίβο του ατόμου η ερωτομανία, τότε το άτομο φαίνεται να αμύνεται σε μία μεγάλη έλλειψη ψυχικών πόρων. Όσο το άτομο δεν συνδέεται με τις βαθύτερες ανάγκες και τραύματα θα εξακολουθεί να ψάχνει για σωτήρες και ιδανικές ζωές. Η θεραπεία είναι η αντίστροφη πορεία από την ψευδαίσθηση και την άρνηση της ψυχικής πραγματικότητας. Είναι η αναγνώριση της ψυχικής πραγματικότητας και των δυσκολιών. Αν το άτομο καταφέρει να αντέξει την πραγματικότητα αυτή δεν θα χρειάζεται να δραπετεύει και να χάνεται μέσα στην φαντασία του.
Είναι πολύ οδυνηρό το τραύμα και τα επακόλουθα του, αλλά ακόμη πιο οδυνηρό να δραπετεύεις από την ζωή.
